Endokorona i korona, różnice – najczęstsze pytania o nieszczelność endokorony
Czym różni się endokorona od tradycyjnej korony protetycznej?
Endokorona to rodzaj korony protetycznej, która:
- jest osadzana wewnątrz komory zęba, wykorzystując przestrzeń po opracowaniu głębokiego ubytku i przebytym leczeniu kanałowym (czyli endodontycznym),
- nie wymaga wkładu koronowo-korzeniowego (jeśli korzeń jest dobrze zachowany),
- łączy funkcję ochronną korony i klasycznego wypełnienia – stosowana często jako odbudowa po leczeniu kanałowym.
Tradycyjna korona protetyczna natomiast:
- obejmuje całkowicie zęba gdy jego ścianki są rozlegle zniszczone przez próchnicę
- w celu wykonania korony ząb musi być odpowiednio oszlifowany
- gdy ząb jest mocno zniszczony często w celu dodatkowego wzmocnienia konieczne jest założenie wkładów koronowo-korzeniowych
Kiedy stosujemy endokoronę, a kiedy tradycyjną koronę?
Endokoronę stosujemy najczęściej, gdy:
- ząb był leczony kanałowo,
- korona zęba jest częściowo zniszczona, ale korzeń pozostał stabilny,
- chcemy oszczędzić jak najwięcej zdrowych tkanek zęba,
- dotyczy to zwykle zębów bocznych (trzonowców i przedtrzonowców).
Tradycyjną koronę stosujemy, gdy:
- ząb nie był leczony kanałowo, ale wymaga odbudowy (np. przez rozległą próchnicę, uraz),
- ząb był leczony kanałowo, i wymaga dodatkowego wzmocnienia pozostałych tkanek zęba
- ząb musi być wzmocniony wkładem koronowo-korzeniowym bo ubytek był bardzo rozległy, a korzenie po leczeniu kanałowym są mocno osłabione
- jest często wybierana do zębów przednich, gdzie estetyka gra większą rolę.
Nieszczelna endokorona – jak ją rozpoznać i co robić?
Endokorony to nowoczesne rozwiązanie protetyczne stosowane najczęściej po leczeniu kanałowym. Są trwałe, estetyczne i dobrze dopasowane.Odtwarzają kształt i funkcję zniszczonego zęba. Niestety, jak każda rekonstrukcja protetyczna, również endokorona może z czasem zrobić się nieszczelna. Co to oznacza? Jakie są objawy? I najważniejsze, co z tym zrobić?
Endokorona powinna idealnie przylegać do zęba. Jeśli jednak na granicy między odbudową protetyczną, a zębem pojawi się szczelina (nawet mikroskopijna!), może dojść do przedostawania się bakterii, powstania próchnicy wtórnej, oraz do stanu zapalnego okolicznych tkanek.
Jakie są objawy nieszczelnej endokorony – na co zwrócić uwagę?
Pacjent nie zawsze od razu odczuje, że coś jest nie tak. Kluczowe są wizyty kontrolne co 6 miesięcy. Warto jednak zgłosić się do stomatologa wcześniej, jeśli pojawią się:
- ból lub wrażliwość przy nagryzaniu,
- lekki, przewlekły dyskomfort w okolicy zęba z endokoroną,
- metaliczny lub dziwny posmak w ustach,
- nieprzyjemny zapach mimo dobrej higieny,
- zauważalna szczelina między koroną a zębem,
- kruszenie się materiału wokół odbudowy,
- obrzęk dziąsła w okolicy zęba.
Dlaczego endokorona może stać się nieszczelna?
Przyczyny mogą być różne:
- naturalne zużycie materiału (po kilku latach użytkowania),
- zbyt silne siły żucia lub zgrzytanie zębami,
- brak zębów sąsiednich i przez to zbyt duża siła działająca na zęba z endokoroną
- błędy w klejeniu lub technice wykonania,
- próchnica wtórna,
- niedostateczna higiena jamy ustnej.
Co robić, gdy endokorona jest nieszczelna?
Najważniejsze to nie zwlekać z wizytą u dentysty. Lekarz oceni, czy:
- istnieje techniczna możliwość naprawienia endokorony (np. poprzez doklejenie materiału kompozytowego),
- trzeba ją wymienić na nową,
- trzeba wykonać ponowne leczenie kanałowe – pojawienie się zmian okołowierzchołkowych przy korzeniu zęba
Dla pełnej diagnozy wykonuje się zdjęcie RTG lub badanie mikroskopowe.
Czy można temu zapobiec?
Tak – kluczowa jest:
- dokładna higiena jamy ustnej w tym regularne nitkowanie
- unikanie gryzienia twardych pokarmów (np. orzechów, pestek),
- bezwzględnie przywrócenie pełnego łuku zębowego – braki zębów sąsiednich powodują zbyt duże obciążenie zęba z endokoroną
- regularne wizyty kontrolne co 6 miesięcy z diagnostyką radiologiczną
- profesjonalne oczyszczanie zębów z kamienia i osadu u higienistki,
- a w niektórych przypadkach – szyna relaksacyjna u pacjentów, którzy zgrzytają zębami.
Nieszczelność endokorony to problem, który można rozpoznać i skutecznie rozwiązać – pod warunkiem, że szybko zareagujesz i zgłosisz się do swojego dentysty. Jeśli cokolwiek Cię niepokoi, nie czekaj – umów się na konsultację. Zadbaj o to, by Twoje leczenie służyło Ci jak najdłużej!